Το κυνήγι αποτελεί σήμερα «χόμπι» που επηρεάζει δραματικά τους πληθυσμούς των άγριων ζώων και είναι μία από τις βασικότερες αιτίες απώλειας βιοποικιλότητας – Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2020, https://www.europarl.europa.eu/news/el/headlines/society/20200109STO69929/apoleia-viopoikilotitas-pou-ofeiletai-kai-giati-mas-afora.

Στο SaveWild είμαστε προφανώς υπέρ της ολικής κατάργησης του κυνηγιού. Μέχρι τότε όμως, επείγει να επικαιροποιηθεί η σχετική νομολογία μας, από την σκοπιά της αυστηρής προστασίας της Άγριας Ζωής. Η τρέχουσα είναι παρωχημένη και γεμάτη προβληματικές διατάξεις, όπως αυτή που επιτρέπει την ελεύθερη άσκηση του κυνηγιού εντός ξένης ιδιοκτησίας δίχως την συγκατάθεση του ιδιοκτήτη. Πράγματι, ο νόμος περί θήρας – Ν.Δ. 86/1969 – ΦΕΚ Α-7/18-1-1969 – επιτρέπει το κυνήγι σε καλλιεργούμενες και μη καλλιεργούμενες ιδιωτικές εκτάσεις, δίχως άδεια από τον ιδιοκτήτη, αν πχ η περίφραξη της ιδιοκτησίας δεν υπερβαίνει το 1,50 μέτρο, ή αν η καλλιεργούμενη ιδιωτική έκταση βρίσκεται είναι εκτός της περιόδου από την ανθοφορία μέχρι τη συγκομιδή των καρπών κ.λπ.

Πέρα από τα προφανή προβλήματα συγκρούσεων που δημιουργεί, όταν αρκετοί ιδιοκτήτες γης βρίσκονται αντιμέτωποι με κυνηγούς που εισέρχονται στην ιδιοκτησία τους και αρνούνται να απομακρυνθούν, ή τα περιττά, ανεπιθύμητα, έξοδα στα οποία εξαναγκάζονται για να περιφράξουν την ιδιοκτησία τους προκειμένου να κρατήσουν έξω τους κυνηγούς, η εν λόγω διάταξη εγείρει και νομικά ζητήματα, από την σκοπιά της μη ελεύθερης διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων του καθένα όπως αυτός νομίζει, αλλά και σοβαρά ζητήματα δημόσιας υγείας λόγω της διάχυτης βιοσυσσώρευσης του μολύβδου των σκαγιών στο έδαφος που ελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους στο πεδίο της διατροφικής αλυσίδας – https://savewild.gr/2022/05/symperifora-tou-molyvdou-sto-edafos.

Τι ορίζει σχετικά η Ελληνική Νομοθεσία

Το άρθρο 256 του Ν.Δ. 86/1969 – ΦΕΚ Α-7/18-1-1969https://www.kodiko.gr/nomothesia/document/524554/n.d.-86-1969 – περί «Απαγορευμένων εις την θήραν χώρων», ορίζει ότι το κυνήγι απαγορεύεται δίχως την συγκατάθεση του ιδιοκτήτη ή και του ενοικιαστή της όποιας ιδιόκτητης έκτασης στις περιπτώσεις :

α. Των αμπελώνων, από την έναρξη της κυνηγετικής περιόδου έως τη λήξη του τρυγητού.
β. Των αθέριστων λειμώνων.
γ. Εντός καλλιεργουμένων εκτάσεων ή οπωρώνων από την ανθοφορία μέχρι και τη συγκομιδή των καρπών.
δ. Εντός περιφραγμένων ιδιόκτητων εκτάσεων με «συνεχές αδιαπέραστο και ανυπέρβλητο από άνθρωπόν φράχτη παντός είδους, ύψους τουλάχιστον ενός και ημίσεος του μέτρου (1,50)».

Το συγκεκριμένο άρθρο παρέμεινε «αναλλοίωτο» στο χρόνο πλην μιας τροποποίησης με τον ν. 177/75 (ΦΕΚ 205 Α’) – «Περί αντικαταστάσεως και συμπληρώσεως διατάξεών τινων του Ν.Δ.86/69 «περί Δασικού Κώδικος» – σύμφωνα με την οποία «απαγορεύεται η τοποθέτησις απαγορευτικών της θήρας πινακίδων, άνευ προηγουμένης εγγράφου – εγκρίσεως της οικείας Δασικής Αρχής», με λίγα λόγια για το κυνήγι εντός της ιδιωτικής ιδιοκτησίας δεν αποφασίζει ο ιδιοκτήτης αλλά η Δασική Υπηρεσία (sic !!!).

Τι γίνεται όμως σε άλλες χώρες ;

  1. Στο Ηνωμένο Βασίλειο απαγορεύεται αυστηρά το κυνήγι σε ιδιωτικές εκτάσεις – κτήματα και αγρούς – δίχως την γραπτή συγκατάθεση του ιδιοκτήτη. Επιτρέπεται μεν η διέλευση των κυνηγών από αυτές, αλλά απαγορεύεται αυστηρά το κυνήγι στο εσωτερικό τους, ενώ η διέλευση μπορεί να ανακληθεί σε οποιαδήποτε στιγμή. Η παράβαση του νόμου επισύρει αυστηρές κυρώσεις, πρόστιμο ή και φυλάκιση, για παράνομο κυνήγι ή πρόκληση περιττής ταλαιπωρίας σε ζώο.

    Η κυνηγετική νομοθεσία στο Ηνωμένο Βασίλειο – https://www.gov.uk/hunting – είναι ιδιαίτερα αυστηρή σε σημείο που να ορίζει ως ποινικό αδίκημα το κυνήγι σε δημόσια μονοπάτια, βάσει του νόμου «περί Περιβάλλοντος» του 1990.
  2. Στη Γαλλία απαγορεύεται η είσοδος κυνηγών σε ιδιωτική γη δίχως τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη, βάσει του άρθρου L422-1 του «Κώδικα Περιβάλλοντος» – Code de l’Εnvironment.
  3. Στην Ιταλία η άσκηση της κυνηγετικής δραστηριότητας σε ιδιωτική έκταση απαγορεύεται μόνο εάν ο ιδιοκτήτης ζητήσει να εξαιρεθεί η ιδιοκτησία του από την Ρυθμιστική που συντάσσει η Περιφέρεια του – «Piano Faunistico Venatorio» – εντός τριάντα ημερών από τη δημοσίευση της και με την προϋπόθεση ότι το αίτημα του δεν έρχεται σε αντίθεση με αυτή. Διαφορετικά, ισχύουν οι ίδιοι περίπου περιορισμοί που ισχύουν στη χώρα με κάποιες διαφοροποιήσεις.
  4. Στην Αυτόνομη Περιφέρεια της Ανδαλουσίας, στην Ισπανία, το κυνήγι σε ιδιωτική έκταση επιτρέπεται μόνο με έγγραφη εξουσιοδότηση του ιδιοκτήτη, διαφορετικά αποτελεί αδίκημα – https://www.citizensadvice.org.es/faq/hunting-season-the-law.

Μολονότι αναφέρεται σε σχετική υπόθεση στην Γερμανία, μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – ΕΔΔΑ της 26ης Ιουνίου του 2012 θεσπίζει ένα είδος δικαιώματος στην αντίρρηση συνείδησης κατά του κυνηγιού, προφανώς υπέρ των ιδιοκτητών γης που δεν σκοπεύουν να επιτρέψουν το κυνήγι στο εσωτερικό της ιδιοκτησίας τους. Με λίγα λόγια, ο ιδιοκτήτης δεν είναι υποχρεωμένος να ανέχεται να ασκούν το κυνήγι στη γη του εάν αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προσωπικές και ηθικές του πεποιθήσεις. Πρόκειται για μία απόφαση που προβάλλει το θέμα της ιδιοκτησίας στην ευρύτερη δυνατή του έννοια, αναγνωρίζοντας στον ιδιοκτήτη όχι μόνο το εμπράγματο δικαίωμα επί του περιουσιακού του στοιχείου αλλά και το αναφαίρετο δικαίωμα να εκφράζει και να εφαρμόζει, μέσω της περιουσίας του, τις δικές του ιδέες.

Tου διασφαλίζει το «ιερό» δικαίωμα να απαγορεύει την εισβολή τρίτων στη γη του αλλά και το άλλο τόσο «ιερό» δικαίωμα να μην επιτρέπει την αλλαγή της σχέσης του με την ιδιοκτησία του και με το περιβάλλον από πεποιθήσεις άλλων και, εν προκειμένων, ως προς το κυνήγι. Πρόκειται για μία απόφαση που αν και δεν εφαρμόζεται άμεσα στην υπόλοιπη Ευρώπη, θα μπορούσε να ανοίξει νέα σενάρια για όλους και για τη χώρα μας.